Rodzaj obiektu: zabytki

Kościół pw. Świętej Trójcy w Wołowych Lasach

Kościół jest filią parafii pw. Matki Bożej Bolesnej w Mielęcinie, choć pierwotnie był parafią samodzielną. Został zaprojektowany na planie prostokąta, trójbocznie zamkniętego prezbiterium, wzniesiony w konstrukcji drewnianej, zrębowej, ściana zachodnia została wymurowana z cegieł i otynkowana, posiada wieżę. W prezbiterium znajduje się ołtarz główny z przełomu XVIII/XIX w., zdobiony elementami snycerskimi o cechach klasycystycznych i […]

Izba muzealna

Przy ulicy Orła Białego 25 mieści się prywatna Izba Muzealna Historii Bornego Sulinowa i okolic. Imponująca liczba eksponatów z czasów niemieckiego poligonu i radzieckiej bazy wojskowej prezentowana jest w garażu. Znajdują się tam sowieckie i niemieckie mundury, egzemplarze broni, hełmy, elementy wyposażenia żołnierskiego, propagandowe plakaty, tablice informacyjne, fotografie, odznaczenia wojskowe, butelki, banknoty i mnóstwo innych […]

Historia w graffiti

Po prawej stronie ul. Orła Białego znajduje się długi betowy płot oddzielający miasto od niezagospodarowanych terenów byłych magazynów wojskowych. To niezbyt estetyczne ogrodzenie wykorzystano do upamiętnienia historii miasta, umieszczając na nim kilkadziesiąt wielkich reprodukcji archiwalnych zdjęć z czasów niemieckich, radzieckich i polskich. Zdjęcia są opatrzone ciekawymi opisami.

Ratusz

Budynek dzisiejszego ratusza powstał w latach trzydziestych XX w. jako komendantura poligonu Gross Born. Po II wojnie światowej gmach pełnił funkcje garnizonu i sztabu stacjonującej w Bornym Sulinowie 6 Witebsko-Nowogrodzkiej Gwardyjskiej Dywizji Zmechanizowanej. W latach 1996-1997 gmach zmodernizowano, dodając mu wieżyczkę z zegarem. Powstał wtedy ratusz nowego polskiego miasta Borne Sulinowo, który liczy sobie trzydzieści […]

Kasyno oficerskie

Obiekt ten powstał w latach 1935-1936 jako reprezentacyjne kasyno oficerskie nad jeziorem Pile. Był to najwspanialszy budynek w całym kompleksie. Znajdowały się tam elegancka restauracja oraz olbrzymia sala koncertowo-widowiskowa mogąca pomieścić ok. 1000 osób. Po przejęciu Bornego Sulinowa przez armię radziecką w budynku mieścił się Garnizonowy Dom Oficera. Funkcjonowały tam szkoła muzyczna, biblioteka, kino i […]

Willa Guderiana

Willą Guderiana nazywany jest dziś dawny budynek (a właściwie jego pozostałości), który wykorzystywano jako zakwaterowanie dla odwiedzających niemiecki garnizon wysokich rangą gości. Budowla powstała w latach trzydziestych XX w. w stylu odbiegającym od innych koszarowych gmachów. Architektura willi nawiązywała do tzw. stylu ojczyźnianego i jej górna kondygnacja miała konstrukcję ryglową. Obiekt położony jest na niewielkim, […]

Willa gen. Dubynina

Budynek powstał w latach trzydziestych XX w. jako dom komendanta i był użytkowany do 1944 r. przez dowódcę garnizonu gen. Wilhelma Thoferna. W latach 1945-1992 mieścił się tam hotel dla wyższych oficerów sowieckich, przy czym w ostatnich latach istnienia sowieckiej bazy wojskowej okresowo przebywał tam dowódca radzieckiej Północnej Grupy Wojsk – gen. Wiktor Dubynin.

Gotycki ołtarz w kościele w Łubowie

W kościele w Łubowie znajduje się późnogotycki ołtarz, który powstał w pierwszych latach XVI w., czyli jeszcze przed reformacją. Ten szafiasty ołtarz ma formę tryptyku. Składa się z części środkowej i dwóch bocznych skrzydeł podzielonych na cztery kwatery. W centralnej części znajduje się figura Madonny z Dzieciątkiem, której towarzyszą postaci świętych Jakuba Pielgrzyma i Antoniego […]

Zamek Książąt Pomorskich

Przed obniżeniem lustra wody jeziora Trzesiecko zamek położony był na wyspie. Powstał w I połowie XIV w. w miejscu dawnego grodziska słowiańskiego. Nie sposób jednak powiedzieć, jak wyglądała ta pierwotna budowla. Po pięćdziesięciu latach zamek został przebudowany. Powstało wtedy skrzydło południowe zwane domem rycerskim (dolna kondygnacja dzisiejszego skrzydła południowego) i mur otaczający dziedziniec. Dalsza rozbudowa […]

Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny

Neogotycki kościół zbudowano w latach 1905-1908 jako zbór ewangelicki według projektu berlińskiego architekta Oskara Hossfelda. Od zachodu do korpusu głównego przylega potężna wieża. Obok wyposażenia z czasów budowy świątyni (neogotycki ołtarz, ambona, ławy i witraże) do wystroju świątyni należą elementy przeniesione z rozebranego kościoła pw. św. Mikołaja. Na szczególną uwagę zasługują epitafium Doroty A. Westreglen […]

Spichlerz

Powstał ok. 1850 r. w miejscu dawnego młyna należącego do księcia zachodniopomorskiego. Dolne partie murów wykonano z kamieni polnych i czerwonej cegły, natomiast górna część budowli ma konstrukcję ryglową.

Ratusz

Eklektyczna budowla powstała w 1852 r. według projektu inspektora budowlanego z Białogardu – Blaurocka. Na ratuszowej wieży umieszczono tablicę z herbem miasta i datą budowy. Znajdujący się na wieży zegar zainstalowano w 1927 r., natomiast dwa dzwony zegarowe odlano w Szczecinku w 1801 r. Instrumenty te zostały ufundowane przez dawnych mieszkańców dawnego Neustettin. Pierwotnie wisiały […]

Kościół pw. św. Michała Archanioła

Po wielkim pożarze miasta w 1765 r. mieszczanie musieli odbudować swoje świątynie. Zarówno ewangelicy, jak też katolicy chcieli wznieść swój kościół na rynku. Wybuchł zaciekły spór, który rozstrzygnął król Fryderyk II zwany Starym Frycem. Władca zdecydował, że prawo do budowy kościoła na rynku uzyska ta społeczność, która pierwsza zwiezie tam drewno budowlane. Katolicy i ewangelicy […]

Kościół pw. św. Wojciecha w Sępolnie Wielkim

Siedemnastowieczny, ryglowy kościół pw. św. Wojciecha w Sępolnie Wielkim należy do wyjątkowych zabytków. Data jego budowy – 1685 r. – widnieje na wieńczącej wieżę metalowej chorągiewce. Są tam również inicjały fundatora AVM. Był to przedstawiciel rodziny von Münchow,ówczesnych właścicieli wsi. Szczególnie cenny jest wystrój świątyni. Ołtarz i ambonę wykonał ten sam warsztat snycerski pod koniec […]

Kościół pw. MB Różańcowej

Wieś Martew powstała w XIV w. Wymieniono ją m.in. w dokumencie lokacyjny Tuczna z 1331 r. i w księdze ziemskiej (landbuch) z 1337 r. We wsi znajduje się ryglowy kościółek z 1680 r., a obok drewniana dzwonnica. Elementem wystroju świątyni jest unikatowy siedemnastowieczny ołtarz.

Kościół pw. Wniebowzięcia NMP

Trójnawowa gotycka budowla powstała prawdopodobnie jeszcze w pierwszej połowie XV w., natomiast w 1522 r. wzniesiono gotycką wieżę. Ta ostatnia data podawana jest niekiedy jako czas powstania kościoła. Synowie Macieja Tuczyńskiego byli protestantami i za ich sprawą kościół przejęli ewangelicy. Świątynię oddał katolikom wnuk Macieja – Krzysztof Tuczyński. Budowla płonęła kilkakrotnie. W ramach odbudowy po […]

Zamek w Tucznie

Według niemieckiego historyka prof. Franza Schultza zamek w Tucznie został wzniesiony przez Wedlów w 1338 r. Jednak ten sam autor wskazał jako źródło tej informacji jedynie miejscową tradycję kościelną. Tuczno wchodziło wtedy w skład brandenburskiej Nowej Marchii. W wyniku układu w Drawsku Pomorskim w 1368 r. król Kazimierz Wielki odzyskał ziemię wałecką z Tucznem. Zamek […]

Kościół pw. Nawiedzenia NMP

Strzaliny należą do najstarszych wsi w regionie. W 1306 r. pan na Tucznie Hasso von Wedel sprzedał 7 łanów ziemi w Strzalinach Krzysztofowi Boltowi, który zapłacił 60 grzywien vincones (fenigi o niskiej wartości). W dokumencie wspomniano, że łany te należały niegdyś do niejakiego Henryka Velenantza, co może oznaczać, że wieś istniała już w XIII w. […]

Kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny

Do 1945 r. świątynia ta była protestanckim zborem. Zasadniczą jej część wzniesiono w 1721 r. po wielkim pożarze miasta. Relikty szesnastowiecznego kościoła zostały jednak wykorzystane podczas tej odbudowy. Szesnastowieczną metrykę ma zachodnia, węższa część nawy, natomiast szersza – wschodnia – została zbudowana w 1721 r. Ówczesny patron zboru, Dionizos Jerzy Joachim von Blankenburg, sfinansował kaplicę […]

Pozostałość majdanu zamkowego

Przez dziesiątki lat historycy nie potrafili wskazać miejsca, w którym wznosił się średniowieczny zamek zbudowany przez mirosławieckich Wedlów. Mylące były zapisy źródłowe, według których osiemnastowieczny pałac von Blanckenburgów powstał w innym miejscu niż jego średniowieczny poprzednik. Okazało się, że było to faktycznie inne miejsce, lecz oddalone zaledwie o kilkanaście metrów. Fundamenty dawnej twierdzy Wedlów odkryli […]

Kościół w Toporzyku

Wbrew informacjom zawartym w kilku publikacjach drewniany kościółek pw. św. Jana Chrzciciela nie został wzniesiony w XVIII w., lecz znacznie wcześniej – w 1580 r. Jest to więc jeden z najstarszych zabytków sakralnych w całym regionie, a jego fundatorem był ówczesny właściciel Mirosławca Henryk von Blanckenburg. Pierwotnie fundamenty kościółka stanowiły odpowiednio ułożone polne głazy. Główna […]

Kościół św. Jadwigi

We wnętrzu kościoła znajduje się kilka cennych elementów wystroju. Do najciekawszych należą pochodzące z przełomu XVII i XVIII w. ambona, ołtarz i chrzcielnica. Są więc znacznie starsze od obecnej budowli kościoła. Uwagę przykuwa barokowa ambona, której podstawę korpusu mównicy stanowi figura Mojżesza dzierżącego tablice z dziesięcioma przykazaniami. Na ściankach korpusu umieszczono wizerunki czterech ewangelistów: Marka, […]

Kościół Chrystusa Króla

Najciekawszym zabytkiem we wsi jest neoromański kościół wzniesiony w 1876 r. Niestety, II wojna światowa pozbawiła tę świątynię wielu cennych pamiątek historycznych, m.in. kroniki parafialnej, która była prowadzona od 1686 r. Do zniszczenia wielu oryginalnych elementów wystroju przyczyniła się decyzja z 1945 r. o przeznaczeniu kościelnej budowli na magazyn zboża. Rok później polscy osadnicy uruchomili […]

Kościół św. Michała Archanioła

Przy ulicy poznańskiej wznosi się okazała budowla kościoła pw. Św. Michała Archanioła. Dzisiejszy budynek kościoła został wzniesiony w 1913 r. w miejscu starszej ryglowej budowli. Do nowego go kościoła przeniesiono osiemnastowieczne wyposażenie (ołtarze, ambona, chrzcielnica, monstrancja, organy i elementy empory organowej), które dotrwało do naszych czasów. Oryginalny wystrój wewnętrzny kościoła stanowi bardzo cenny zabytek, który […]