Ma.1
Ma.1 składał się z przedsionka oraz izb bojowej i dla drużyny piechoty. Rok budowy 1935.
Ma.3
Ma.3 to obiekt jednosektorowy, składający się z dwóch pomieszczeń przedsionka i izby bojowej. Wzniesiono go w 1937 r. Elewacja wejściowa jest zniszczona, ale zachowało się oryginalne malowanie maskujące.
Odcinek Mariensee (sygnatura Ma.)
Ma. Mariensee, nazwa pobliskiego folwarku Między jeziorem Chmiel Duży a obwodnicą położony był majątek ziemski Mariensee, od którego nazwy pochodzi miano odcinka taktycznego. Wszystkie jego schrony są bardzo zniszczone i tylko w jednym z nich zachowała się oryginalna sygnatura Ma.T. Na tej podstawie określono nazwę całego odcinka. Fortyfikacje odcinka Mariensee umieszczono przed linią mokradeł i […]
Ma.T
Obiekt ten był garażem dla armaty przeciwpancernej 37 mm oraz ukryciem dla jego obsługi. Schron jest zrujnowany. Szczęśliwym trafem obok napisu Rauchenentwicklung am Tage vermeiden (tłum. unikać dymienia w dzień), który ostrzegał żołnierzy przed demaskowaniem schronu paleniem w piecyku w dzień, znajdują się oryginalne sygnatury obiektu Ma.T i E/c/19, przy czym z tej pierwszej dziś […]
B-Werk M3 „Marianowo”
B-Werk „Marianowo” wzniesiono w latach 1935-1936. Składał się z dwóch bloków: wejściowego i bojowego, które połączone były poterną, czyli podziemnym chodnikiem o długości 29 metrów. W bloku bojowym (rozpiętość 37 m) znajdowały się dwa stanowiska bojowe dla 4 karabinów maszynowych MG42 osłonięte dwoma sześciostrzelnicowymi kopułami pancernymi typu 20P7, stanowisko dla ckm MG08 osłonięte trzystrzelnicową kopułą […]
Ma.4
Schron, wyróżniający się tym, że nie jest tylko garażem dla armaty przeciwpancernej, ale również jednosektorowym schronem bojowym z pomieszczeniami dla drużyny piechoty i obsługi ckm MG08. Schron powstał w 1937 r. w kategorii odporności B1. W 1944 r. zdecydowano o wybudowaniu w tym miejscu dodatkowego bunkra typu Ringstand 58c (popularny Tobruk). Ten ostatni zachował się […]
Ma.Be.St
Sygnatura ma charakter domyślny, gdyż oryginalna nie zachowała się. Zrujnowany obiekty odnajdziemy bez problemów, idąc wzdłuż transzei i wykorzystując współrzędne GPS. Wzniesiono go w 1935 r. w średniej klasie odporności B1. Schron dowodzenia Ma.Be.St. jest dziś bardzo zniszczony, ale rozmiar ruiny daje wyobrażenie o wielkości tego obiektu. Składał się z kilku pomieszczeń: przedsionka, izb dla piechoty […]
Ma.B
Sygnatura ma charakter domyślny, gdyż oryginalna nie zachowała się. Zrujnowany obiekty odnajdziemy bez problemów, idąc wzdłuż transzei i wykorzystując współrzędne GPS. Wzniesiono go w 1935 r. w średniej klasie odporności B1. Bunkier obserwacyjny Ma.B składał się z jednego pomieszczenia zwieńczonego kopułą pancerną 9P7, w której znajdowały się cztery szczeliny obserwacyjne. Prowadzący obserwację żołnierz był więc zabezpieczony […]
Ma.5
Schron, który wzniesiony został w 1937 r. w klasie odporności B1. Obiekt dysponował czterema pomieszczeniami: przedsionkiem, izbą dla drużyny piechoty oraz dwoma izbami bojowymi. Obsługi dwóch karabinów maszynowych mogły prowadzić ogień w kierunku zachodnim, kontrolując przesmyk i drogę z Wałcza. Wybudowanie tego schronu w 1937 r. umożliwiało obronę okrężną całego odcinka Ma. Schron jest dziś […]
Ma.6
Schron bojowy wzniesiono w 1935 r. w klasie odporności B1. Mieścił trzy pomieszczenia: przedsionek oraz izby: żołnierską i bojową. Ta ostatnia osłonięta była płytą stalową ze strzelnicą o grubości 100 mm. Prowadzenie ognia w kierunku południowo – wschodnim ułatwiała zachowana do dziś równia ogniowa. Obiekt jest bardzo zniszczony, ale we wnętrzu znajdziemy kilka standardowych nisz […]
Ma.7
Zbudowano go w 1935 r. Grubość ścian żelbetowych wynosiła 100 cm (odporność B1).
Ma.8
Jest to stosunkowo nowoczesny obiekt, różniący się od schronów odcinka Be. Powstał w 1937 r. i posiadał dwa pomieszczenia: przedsionek oraz izbę bojową dla obsługi ckm. Część czołowa schronu jest zrujnowana, natomiast wciąż efektownie wygląda elewacja wejściowa pomalowana na maskujący kolor. Wejście chronione było strzelnicą wewnętrzną i zewnętrzną z efektowną stopniowaną ambrazurą.
Be.1
Położony nad brzegiem jeziora Chmiel Mały schron wzniesiono w 1932 r. Był to lekki obiekt jednokomorowy z płytami stalowymi o grubości 4 cm. Charakterystyczną cechą budowli są ślady blachy falistej, używanej jako szalunek.
Be.2
Położony nad brzegiem jeziora Chmiel Mały schron wzniesiono w 1932 r. Był to lekki obiekt jednokomorow z płytami stalowymi o grubości 4 cm. Charakterystyczną cechą budowli są ślady blachy falistej, używanej jako szalunek.
Be.3
Schron miał podobną konstrukcję do znajdującego się po drugiej stronie traktu schronu Be.4. Obsługa ckm również mogła ostrzeliwać przebiegającą przez przesmyk drogę ze wsi Witankowo. Schron ten jest dziś kompletnie zrujnowany. W obydwu obiektach Be.3 i Be.4 były pomieszczenia dla drużyny piechoty, więc odpoczywający tam żołnierze mogli w razie potrzeby wzmocnić obronę przesmyku lub wykonać […]
Be.5
Schron który składał się z przedsionka i izby bojowej. Jest on dziś całkowicie zniszczony. Powstał w 1935 r. w klasie odporności B1. Obsługa ckm kontrolowała ogniem leżący poniżej teren bagienny, współdziałając z załogą bunkra Be.6. Ruiny schronu położone są malowniczo na wzgórzu dominującym nad leżącymi poniżej moczarami.
Be.4
Be.4 wybudowano w 1935 r. w klasie odporności B1. Składał się z przedsionka, izby dla drużyny piechoty oraz pomieszczenia bojowego dla obsługi ckm, która prowadziła ogień wzdłuż drogi do Witankowa. Rzadkością w tym rejonie Wału Pomorskiego jest wnęka obserwatora zewnętrznego, która znajduje się na tylnej ścianie schronu. Pomimo znacznego stopnia zniszczenia tego obiektu wnęka ta […]
Be.6
Była to typowa budowla dla tego odcinka wzniesiona w 1935 r. Składał się z przedsionka i izby bojowej dla obsługi ckm, mocno zniszczony.
Be.7
Była to typowa budowla dla tego odcinka wzniesiona w 1935 r. Składał się z przedsionka i izby bojowej dla obsługi ckm, mocno zniszczony.
Be.9
Schron wzniesiono w 1935 r. Ten zrujnowany obiekt posiadał niegdyś dwie izby bojowe chronione kazamatami pancernymi 5P7. Zachowały się ich kotwy mocujące. Widoczne są też pionowe i poziome płaszczyzny oporowe tych kazamat. Przypomnijmy, że kazamata to dwie płyty pancerne (czołowa i stropowa), które chroniły obsługę ckm.
Be.8
Be.8 jest najbardziej interesującym obiektem na odcinku Be. Zacznijmy od tego, że sygnatura schronu Be.8 może być oryginalna, gdyż na ścianie schronu zachował się bardzo niewyraźny napis, którego początkową część można odczytywać jako Be.8. Brak jest jednak pewności, gdyż litery są niewyraźne. Skrót Be nie odnosi się raczej do obiektów terenowych w pobliżu odcinka, co […]
Be.B
Obiekt o odporności B1 jest dziś bardzo zniszczony. Stanowisko obserwatora chroniła niegdyś płyta stalowa z otworem na peryskop. Schron ten odgrywał bardzo ważną rolę podczas walk w lutym 1945 r., gdyż obserwator artyleryjski przekazywał informacje i poprawki bateriom artylerii niemieckiej, mającym stanowiska ogniowe w okolicy Schlossmühle i Stadtmühle (dziś Kołatnik). Skuteczny ostrzał artyleryjski pozwolił udaremnić […]
Be.11
Bunkier B.11 jest podobnego typu jak dotychczas zwiedzane, jednak jego obecny stan jest o wiele lepszy. Jednosektorowy obiekt zbudowany w roku 1935 ma dobrze zachowane elewację wejściową i czołową, jednak pozbawiony jest niemal wszystkich elementów metalowych. Wyrwano m.in. strzelnice obrony wewnętrznej, niszcząc kompletnie ścianki oddzielające przedsionki od izb bojowych. Zachowały się natomiast niektóre nisze wraz […]
Be.10
Bunkier B.10 jest podobnego typu jak dotychczas zwiedzane, jednak jego obecny stan jest o wiele lepszy. Jednosektorowy obiekt zbudowany w roku 1935 ma dobrze zachowane elewację wejściową i czołową, jednak pozbawiony jest niemal wszystkich elementów metalowych. Wyrwano m.in. strzelnice obrony wewnętrznej, niszcząc kompletnie ścianki oddzielające przedsionki od izb bojowych. Zachowały się natomiast niektóre nisze wraz […]
Be.12
Wybudowany w 1935 r. schron Be.12 położony jest w pobliżu północnego skraju Jeziora Karasiowego. Obsługa ckm mogła skutecznie ostrzeliwać żołnierzy nieprzyjaciela, przeprawiającego się przez ten zbiornik. Był to obiekt jednosektorowy o odporności B1, składający się z przedsionka oraz izby mieszkal- nobojowej. Schron jest, niestety, kompletnie zniszczony. Nieopodal znajdują się fundamenty schronu typu Ringstand 58c, którego […]
