Oznakowany symbolem bunkra namalowanym na białym tle o wymiarach 15 x 15 cm Szlak okrężny o długości 2,85 km przebiega w południowo-zachodniej części Białego Boru i doprowadza nas do najciekawszych i najlepiej zachowanych fortyfikacji Wału Pomorskiego w Białym Borze. Po drodze spotkamy 7 schronów bojowych oraz pozostałości po transzejach i umocnieniach ziemnych. Trasa łatwa do pokonania i na całej długości przejezdna rowerem.

W 2014 r. Gmina Biały Bór była inicjatorem utworzenia ponadregionalnego szlaku “Zachodniopomorskich Fortyfikacji”, który nawiązuje i uzupełnia Szlak Zapomnianych Fortyfikacji. Nowy, oznakowany szlak turystyczny, historyczno – przyrodniczy obejmuje fortyfikacje znajdujące się na przebiegu Wału Pomorskiego na odcinku powiatu szczecineckiego.

Szlak liczy ok. 30 km i składa się z 12 najciekawszych historycznie i przyrodniczo odcinków. Turysta przemierzający wyznaczone trasy zwiedzi około 100 obiektów z okresu z przed oraz z II wojny światowej, pozna ich historię, przeznaczenie oraz umiejscowienie w otaczającej przyrodzie. Szlak jest oznakowany i wyposażony w tzw. „małą infrastrukturę” tj. tablice kierunkowe i informacyjne, zawierające podstawową wiedzę na temat obiektów oraz szkice przebiegu tras. Na wyznaczonych odcinkach szlaku znajdują się miejsca postoju dla pojazdów.

Planowana trasy wiodą wzdłuż malowniczych jezior, rzek, leśnych ścieżek i ciekawostek przyrodniczych Pomorza Zachodniego. Wynika to z faktu, że podstawą obronną Wału Pomorskiego były przede wszystkim naturalne przeszkody wodne w postaci rzek, jezior i bagien – stad trasy na przebiegu szlaku mają wyjątkowe walory przyrodnicze i stanowią dodatkową atrakcję dla zwiedzających.

Fortyfikacje w całości znajdują się na terenach objętych różnymi formami ochrony przyrody, takimi jak: obszary Natura 2000 „Ostoja Drawska”, „Jezioro Śmiadowo”, „ Bagno i jezioro Ciemino”, „Dolina Piławy”, obszary chronionego krajobrazu: „Okolice Żydowo – Biały Bór”, „Las Drzonowski”, „Jeziora Szczecineckie”, „Dolina Piławy”, oraz rezerwaty: „Jezioro Iłowatka”, „Jezioro Głębokie”, „Dęby Wilczkowskie”, „Bagno Ciemino”. Informacje na temat tych obszarów, bytujących tam zwierzętach i o roślinach, a także o zachodzących procesach przyrodniczych można odnaleźć na tablicach informacyjnych znajdujących się na szlaku.

Spośród dodatkowych form rekreacji, występujących niejako „obok szlaku” , turysta może skorzystać z innych, w pełni zorganizowanych możliwości wypoczynku, np. przejażdżki pojazdami militarnymi, możliwość udziału w inscenizacjach historycznych i grach militarnych, questy, przejażdżki samochodami terenowymi, rekreacja konna, rejsy statkiem, spływy kajakowe, parki linowe, paintball, punkty widokowe, stylowe biesiady itp.

Przebieg szlaku na terenie Gminy Biały Bór:

Sępolno Wielkie
Trasa o długości 6 km wiedzie wzdłuż umocnień wykonanych w 1936 roku (czas przejścia ok. 2,5 h). Można obejrzeć dwa szańce nawiązujące do XIX-wiecznych fortyfikacji. W jednym wybudowano 3 schrony, w drugim 2. Na szańcach zasadzono jeżyny żeby zastępowały zasieki z drutu kolczastego. Interesujący jest także schron, które ze względu na bliskie sąsiedztwo drogi ucharakteryzowano na szopę. Wszystkie schrony są w bardzo dobrym stanie.

Biały Bór
2,7 km szlak łączy 7 schronów wykonanych w 1934 roku (czas przejścia ok. 1 h). Wśród nich unikatowy bunkier umieszczony w kamienicy, schron bojowo – obserwacyjny z zachowanym dzwonem obserwacyjnym oraz najmniejszy na Wale Pomorskim Panzerwerk 996 (schron z dwustrzelnicową półkopułą pancerną). Przy drodze w kierunku Szczecinka został wybudowany schron – garaż na armatę przeciwpancerną. W latach 30. XX wieku obiekt był zamaskowany budynkiem gospodarczym. Wszystkie schrony są dobrze zachowane.

Drzonowo
Jedna z krótkich i łatwych tras (1,2 km) wytyczona zostało wzdłuż 7 schronów (czas przejścia ok. 0,5 h). Dobrze zachowane są bunkry, umocnienia ziemne oraz drogowa zapora przeciwpancerna. Najciekawszą budowlą jest schron dwukondygnacyjny dla załogi i drużyny wypadowej

Dyminek
Trasa 1,7 km łączy 5 schronów. Dwa z nich są bierne, pozostałe bojowe. Wszystkie przetrwały w bardzo dobrym stanie. Wewnątrz widoczne są oryginalne napisy eksploatacyjne. W dobrym stanie są również umocnienia polowe, w tym stanowiska armat.

Do pobrania katalog Zachodniopomorskie fortyfikacje. Fortyfikacje wśród przyrody Wału Pomorskiego oraz ulotka.